«سمبل» و جایگاه آن در شعر احمد شاملو (با تکیه بر شعر «مه»)

author

Abstract:

در این پژوهش روند حرکت آرایه‌های بلاغی برای رسیدن به سمبل و تولید بافت‌های نمادین کلام در فرهنگ شعر معاصر فارسی با تکیه بر اشعار احمد شاملو و نگاهی خاص به شعر «مه» از مجموعه‌ی «هوای تازه» بررسی شده است. حرکت از تشبیه به سوی استعاره، و از استعاره به سمت نماد، حرکتی تدریجی است که با ساختارهای اجتماعی ادبیات و سیر تطور سبک‌ها ارتباطی مستقیم و تنگاتنگ دارد. سمبل یا نماد از میان دیگر مقوله‌های بلاغی، به دلیل به وجود آوردن نوعی هنجارگریزی معنایی، جایگاه و ارزش قابل توجهی در هنر معاصر به‌ویژه شعر مدرن پیدا کرده است. میل به تولید پیچیدگی در کلام، آفریننده‌ی نوعی ابهام است که نه تنها مقوله‌ی زیبایی‌شناسی شعر را تقویت می‌نماید بلکه خواننده در داد و ستدی دوسویه با متن، در فهم معنا شریک می‌گردد و دامنه‌ی تأویلی شعر را گسترش می‌دهد. در اینگونه آثار، دلالت‌های نخستین زبان و ارتباط مستقیم و کلیشه‌وار دال‌ها و مدلول‌ها به هم ریخته و گاهی بافتی نوین از دلالت‌های ثانوی بر یک دال اشاره می‌کنند. بدین‌ترتیب، سلسله‌ی متناوب دال و مدلولی به قلمروی جدیدی وارد می‌شود که در آن، امور حسی، طبیعی و اجتماعی به مفاهیمی کاملاً انتزاعی و گاهی نیز متافیزیکی اشاره می‌کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل تصاویر مستقل در شعر احمد شاملو

در این مقاله تلاش شده است که در تحلیل فرآیند تصویر، بر نقش تصور تکیه شود. با حفظ ماهیت نظری تصویر، ساختاری با عناوین تصویر مرکزی، ابزار تصویر، لحن تصویر، کارکرد تصویر و ذهنیت تصویری متن برای آن در نظر گرفته شده است. آنگاه انواع تصویر از دید سطح و عمق، ایستایی و یویایی، نقاشیک و سینمایی، باز و گسترده ، محدود و بسته و تصاویر مستقل و وابسته معرفی می گردد. تصویری که در مجموع عناصر سازنده آن ماهیت ا...

full text

تحلیل پرسش‌محور شعر «هنوز در فکر آن کلاغم» احمد شاملو

تفسیر و تحلیل شعر، فرآیندی است که تنها با بررسی زبانی و بلاغی و یا در چارچوب یک نظریّة ادبی به صورت مجزّا نمی‌توان به فهم جامع و حداکثری از آن دست یافت. تفسیر و تحلیل شعر، زمانی دشوارتر می‎شود که با شعری ناب و هنرمندانه روبه‌رو می‎شویم. در مواجهه با چنین شعری، ابهام هنری موجود در نظام معنایی- ساختاری شعر، افق فهم خوانندة مفّسر را با دشواری خوانش و ارائة تحلیلی منسجم رو به‌رو می‎کند. برای تحلیل دقی...

full text

جلوه‌های آیرونی نمایشی در شعر احمد شاملو

با وجود اینکه آیرونی در ادبیّات منظوم ایران، نمونه­های فراوانی دارد؛ در حوزۀ نقد به آن توجّه کمتری شده­است. این صنعت ادبی، در دو شکل آیرونی لفظی و آیرونی نمایشی قابل بررسی است. آیرونی در شعر احمد شاملو، نه به عنوان یک تشخّص سبکی، بلکه به عنوان بخشی از موارد زیباشناختی شعر قابل توجّه است. پنهان­کاری­های راوی در برخی اشعار روایی شاملو، منشأ پیدایش آیرونی نمایشی در شعر اوست. این رویکرد، باعث ایجاد نوع...

full text

بررسی کاربردشناسانۀ نمادگرایی در شعر احمد شاملو

بیان نمادین از ویژگی‌های سبک‌شناسی شعر معاصر است و موجب خلق بافت ادبیِ مبهم و هنری و شرکت خواننده در متن می شود. اختناق و استبداد حاکم براجتماع معاصرِ احمد شاملو (1379-1304ش)، منجر به بروز گسترده‌‌ی نماد در شعر وی در دوسویه‌ی تاریک و روشن شده است که این نکته، نشان از ذهن اسطوره ساز شاعر و توجه به تقابل های دوگانه در نظام آفرینش دارد. در این مقاله به روش اسنادی عمل کرده و کلیه‌ی نمادهای مستخرج از ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 4

pages  116- 138

publication date 2016-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023